Τρίτη 29 Οκτωβρίου 2019

Βουρκόλακας (2019)

Μια εμβληματική παραλογή σε τρίτη "ανάγνωση"

The Vampire

Το δημοτικό τραγούδι Του Νεκρού Αδελφού είναι λίγο πολύ γνωστό στους πάντες, έστω και απ' το σχολικό μάθημα των Νέων Ελληνικών. Ανήκει στο είδος της παραλογής, δηλαδή της μακροσκελούς έμμετρης αφήγησης με υφολογικά ή/και θεματολογικά χαρακτηριστικά που θυμίζουν τα ακριτικά έπη και επύλλια. Ο κεντρικός μύθος των παραλογών κατά κανόνα αναπτύσσεται γραμμικά, με αρχή, μέση και τέλος, ενώ συχνά περιέχει εξωλογικά/εξωανθρώπινα στοιχεία δανεισμένα απ' τις λαϊκές παραδόσεις και δοξασίες. Το συγκεκριμένο τραγούδι συναντάται σε διάφορες παραλλαγές, τόσο εντός του ελλαδικού χώρου, όσο και στις περισσότερες χώρες των Βαλκανίων (ας θυμηθούμε, για παράδειγμα, το μυθιστόρημα του Ismail Kadare Ποιος Έφερε την Doruntine, βασισμένο στην αντίστοιχη αλβανική παραλογή). Η προέλευσή του, ωστόσο, είναι πιθανότατα ελληνική, από την περιοχή της Μικράς Ασίας και χρονολογείται γύρω στον 9ο μ.Χ. αιώνα - πρόκειται, επομένως, για ένα απ' τα παλιότερα ελληνικά δημοτικά τραγούδια.

Παρασκευή 25 Οκτωβρίου 2019

Οιδίπους Τύραννος (2019)

Η τυφλή κυκλικότητα της ειμαρμένης

Oedipus Rex

Ο Οιδίπους Τύραννος του Σοφοκλή παρουσιάστηκε πιθανότατα το 428 π.Χ., ενώ είναι άγνωστο το πότε γράφτηκε. Προηγείται, πάντως, του Οιδίποδα επί Κολωνώ, που χρονολογικά είναι από τα τελευταία έργα του ποιητή. Η υπόθεσή του δανείζεται πρόσωπα και στοιχεία από το θηβαϊκό κύκλο ή "κύκλο των Λαβδακιδών" - μια χαμένη επική τετραλογία σε δακτυλικό εξάμετρο, η οποία αναφερόταν στην αρχαία Θήβα. Από τα πιο πολυπαιγμένα έργα διαχρονικά και σε παγκόσμιο επίπεδο, μεταφέρθηκε, επίσης, επανειλημμένα στον κινηματογράφο (από το θεατρικό σκηνοθέτη Tyrone Guthrie - σε ελεύθερη αγγλική απόδοση του ποιητή W. B. Yeats - το 1957, από τον Pasolini το 1967 με τη Silvana Mangano ως Ιοκάστη και από τον Philip Saville το 1968, σε αμερικανική παραγωγή με πρωταγωνιστές τους Christopher Plummer, Orson Welles και Donald Sutherland και μουσική του Γιάννη Χρήστου). Θεωρήθηκε ως υπόδειγμα δραματουργίας από τον Αριστοτέλη στην Ποιητική του και ενέπνευσε, μάλιστα, στον Freud την ονομασία του γνωστού ψυχολογικού συμπλέγματος. Πέρα, ωστόσο, απ' τις σημερινές ερμηνείες και τοποθετήσεις, η κατά Σοφοκλή εκδοχή του αρχαίου μύθου εστιάζει πρωταρχικά στο άφευκτο του ανθρώπινου πεπρωμένου, καθώς και στην πανταχού παρουσία της τραγικής ειρωνείας, η οποία στη συγκεκριμένη περίπτωση αποτελεί οργανικό, θεμελιώδες συστατικό της πλοκής.

Τρίτη 22 Οκτωβρίου 2019

Μετς, 22/10/19 - II

Αυτή η όμορφη γατούλα με υποδέχεται κάθε φορά που περνάω απ' το δρόμο της. Σήμερα λιαζόταν μπροστά σ' ένα αμάξι και ούτε το φλας της μηχανής δεν εδέησε να ταράξει το ραχάτι της.

Μετς, 22/10/19 - I

Αυτή η όμορφη γατούλα με υποδέχεται κάθε φορά που περνάω απ' το δρόμο της. Σήμερα λιαζόταν μπροστά σ' ένα αμάξι και ούτε το φλας της μηχανής δεν εδέησε να ταράξει το ραχάτι της.

Νέος Κόσμος, 22/10/19

Κι ένα μονό Croc. Ευπρόσδεκτο διάλειμμα απ' τις παντόφλες, τα αθλητικά και τα πέδιλα.

Η Ζαριά (2019)

Το ειρωνικό παράδοξο των συγκυριών

Bones

Ο Benny και ο Ruben (που προτιμά να τον φωνάζουν Frankie) Stein, ετεροθαλή αδέλφια και ιδιοκτήτες σινεμά πορνό σε μια αγγλική κωμόπολη, ετοιμάζονται για το πρωτοχρονιάτικο πάρτι της επιχείρησής τους - αγωνιώντας, συγχρόνως, για τα αστρονομικά τους χρέη στην τοπική μαφία - όταν ξάφνου εμφανίζεται ένας μυστηριώδης τύπος, ο οποίος απαιτεί να του σερβίρουν ποτό μαζί με πληρωμένη γυναικεία συντροφιά. Ενώ ο λιγάκι αγαθιάρης Ruben, που τυχαίνει να είναι μόνος του στο φουαγέ, πασχίζει μάταια να του εξηγήσει ότι δεν πρόκειται για "τέτοιου" είδους κατάστημα, ο αμετάπειστος επισκέπτης αφήνει να εννοηθεί πως είναι ο διαβόητος αρχιγκάνγκστερ Reginald Kray, δείχνοντας στον Ruben τα ανάλογα μακάβρια πειστήρια και δίνοντάς του την ευκαιρία να ανακαλύψει τα δικά του εγκληματικά ένστικτα...

Η Ζαριά του Βρετανού θεατρικού συγγραφέα και σεναριογράφου Peter Straughan (γνωστού από την ταινία Οι Άντρες που Κοιτούν επίμονα Κατσίκες, την υποψήφια για Oscar κινηματογραφική διασκευή - μαζί με την πρόωρα χαμένη σύζυγο και συνάδελφό του, Bridget O'Connor - του περίφημου κατασκοπικού μυθιστορήματος Και ο Κλήρος Έπεσε στον Smiley του John le Carre, την ιστορική τηλεοπτική σειρά Wolf Hall και την πρόσφατη μεταφορά στη μεγάλη οθόνη της Καρδερίνας της Donna Tartt), ξεκινά σαν μια απολαυστικά "λοξή" κωμωδία παρεξηγήσεων με ξεκαρδιστικά στιγμιότυπα, για να μας βουτήξει, ύπουλα και έντεχνα, σε πολύ σκοτεινά νερά. Πριν καλά καλά το πάρουμε είδηση, το βάρος της υπόθεσης έχει μετατεθεί στο οικογενειακό και υποστασιακό, στην ουσία, δράμα που σχεδόν αθόρυβα άρχισε να ξετυλίγεται σε δεύτερο επίπεδο, για να έρθει βαθμιαία σε πρώτο πλάνο.

Τρίτη 15 Οκτωβρίου 2019

Σάββατο 12 Οκτωβρίου 2019

Ο Άνθρωπος Ελέφαντας (2019)

Η ομορφιά ενός τέρατος στο τσίρκο της ζωής

The Elephant Man

Ο Joseph Carey Merrick γεννήθηκε στην αγγλική πόλη Λέστερ το 1862. Γύρω στα πέντε του χρόνια άρχισε να εμφανίζει στο κεφάλι και το σώμα του δύσοσμους παραμορφωτικούς όγκους που χειροτέρευαν με τον καιρό, δίνοντάς του όψη αποκρουστική και αχρηστεύοντας το δεξί του χέρι. Στα έντεκά του έχασε από πνευμονία τη μητέρα του - που αν και καλλονή, είχε πιθανώς και η ίδια κάποια μορφή παράλυσης - ενώ η δεύτερη σύζυγος του πατέρα του δεν αποδέχτηκε ποτέ το "μη φυσιολογικό" παιδί. Ανεπιθύμητος στην οικογένειά του, κατατρεγμένος απ' την κοινωνία και αντιμετωπίζοντας πρόβλημα επιβίωσης, ο Merrick κατέληξε στις λαοφιλείς, τότε, "εκθέσεις τεράτων" (freak shows) με το παρατσούκλι "Άνθρωπος Ελέφαντας", όπου οι εργοδότες του τον σύστηναν επίσης σαν διανοητικά καθυστερημένο, βασανίζοντας και εξευτελίζοντάς τον.

Σε μια τέτοια "έκθεση" τον συνάντησε ο διαπρεπής χειρουργός και ανατόμος Sir Frederick Treves, ο οποίος, με την πρόθεση να μελετήσει την πρωτοφανή δυσμορφία του, διαπίστωσε ότι κάτω απ' τους φρικτούς όγκους, το σκιαχτερό ρόγχο της αναπνοής και την ελαττωματική ομιλία κρυβόταν ένας καλόκαρδος, έξυπνος και φιλομαθής νεαρός, με καλλιτεχνικές ευαισθησίες και ικανότητες.

Παρασκευή 11 Οκτωβρίου 2019

To Lemon στο Μπάγκειον (2019)

Λίγο πριν ή λίγο μετά την έκρηξη

Lemon at Bagkeion

Στο αμερικανικό ατμόπλοιο SS Virginian, ο μαύρος θερμαστής Danny Boodman βρίσκει ένα έκθετο νεογέννητο αγοράκι μέσα σ' ένα κιβώτιο με την επιγραφή T. D. Lemon. Το περιμαζεύει και το βαφτίζει Danny Boodman T. D. Lemon 1900 - συνδυάζοντας το δικό του όνομα, το λογότυπο στο κιβώτιο και τη χρονιά γέννησης του μωρού. Ο μικρός "Χιλιαεννιακόσια" δείχνει από νωρίς έφεση στο πιάνο και μπαίνει στην ορχήστρα του καραβιού, για να εξελιχθεί μεγαλώνοντας σε δεξιοτέχνη σολίστα που μαγεύει τους επιβάτες με το ταλέντο του. Καθώς δεν έχει ποτέ πατήσει το πόδι του σε στεριά, είναι απόλυτα εξοικειωμένος με τη θάλασσα και αψηφά τις τρικυμίες. Βοηθά, έτσι, τον ερασιτέχνη τρομπετίστα και μέλος του πληρώματος Tim Tooney να ξεπεράσει το δικό του φόβο, μια νύχτα τρομερής θαλασσοταραχής. Από τότε γίνονται φίλοι κολλητοί και παίζουν μαζί μουσική αυτοσχεδιάζοντας.

Κυριακή 6 Οκτωβρίου 2019

Κέντρο Αθήνας, 6/10/19

Αν μη τι άλλο, εύγλωττη η δήλωση...

Παλαιό Φάληρο, 6/10/19 - III

Μ' ένα σμπάρο δυο τρυγόνια. Παιδικό καροτσάκι κούκλας και - "Βρείτε τα παπούτσια".

Παλαιό Φάληρο, 6/10/19 - II

Μ' ένα σμπάρο δυο τρυγόνια. Παιδικό καροτσάκι κούκλας και - "Βρείτε τα παπούτσια".

Παλαιό Φάληρο, 6/10/19 - I

Και όμως, συχνά η εγκατάλειψη έχει κάτι το ποιητικό, το ακούσια αρχιτεκτονημένο μέσα στο χαώδες ετερόκλητο των στοιχείων της.

Σάββατο 5 Οκτωβρίου 2019

Πλατεία Ομονοίας, 5/10/19

Κομψότατο vintage ερμάριο μέσα στο πανέμορφο, πλην εγκαταλελειμμένο από τη δεκαετία του '60 νεοκλασικό οίκημα (έργο του φημισμένου Γερμανού αρχιτέκτονα Ερνέστου Τσίλλερ) όπου στεγαζόταν το Μπάγκειον ξενοδοχείο, το οποίο σήμερα χρησιμεύει περιστασιακά ως χώρος καλλιτεχνικών εκθέσεων και δρωμένων.